Het verkeerde huis
Een niet zo nieuwe nieuwbouwwijk in Boxtel, met
identieke huizen in een lege, stille straat. Roerloze bomen in het
herfstlicht. Eerst belde ik aan op het verkeerde adres. Een vrouw in een
roze duster deed open en staarde me verbijsterd aan. Achter haar een
interieur waar geen vierkante centimeter aan de stofdoek was ontsnapt.
Maar toen ik vertelde waar ik moest zijn, wees ze me heel vriendelijk
het huis aan de overkant. Het pinchertje achter de vitrage bleef woedend
keffen tot ik uit het gezicht was.
Zodra ik bij Antonie Eikemans binnenstap, is
het duidelijk. Dit is geen gewoon rijtjeshuis in Boxtel, maar ook een
slagveld, een atelier, een vaartuig, een project. Tussen meubels,
speelgoed en huishoudelijke attributen staan Eikemans’ werken in
verschillende stadia van voltooiing. Keramiek tussen stofzuiger en
aanrecht, schetsen op de televisie – maar van enige tegenstelling ben je
je nauwelijks bewust. Antonie begint meteen te praten, alsof ze een maar
kort geleden onderbroken monoloog hervat.
Aan de keukentafel vertelt ze onstuitbaar over
gewonnen liefdes, verloren liefdes, over porselein en de jurk van haar
grootmoeder. Over de puberstreken van haar kinderen en over de storm die
haar installatie met tuinhuis verwoestte. Telkens komt het ontbreken van
een atelierruimte ter sprake. Een eigen atelier - A Room of One’s Own
heeft ze eigenlijk nooit gehad. Zelfs in het nieuwe huis dat ze
binnenkort betrekt zal het misschien niet zover komen.
‘Volgens mij heb ik het verkeerde huis
gekocht’, zegt ze. Ik vraag me voorzichtig af of het iets uitmaakt.
Kunst en kinderen, werk en wonen, Antonie Eikemans zal ze wel nooit
kunnen scheiden. De strijd tussen expressie en compromis lijkt bij haar
leven en werk te horen. En het gedroomde atelier lijkt steeds verder
naar de imaginaire wereld van de kunst te verhuizen: ook dat wordt een
huis. Het is een lange-termijnproject waaraan Antonie Eikemans al
geruime tijd werkt. Ze wil een groot huis huren waarvan ze elke kamer
kan inrichten met haar installaties. Een huis met een omakamer, een
rookkamer, een babykamer…
Hoe het gaat heten weet ze nog niet. Maar met
de inrichting is ze druk bezig: voor elke installatie, voor elke kamer
in het huis worden serviezen, vazen en andere objecten gemaakt. Ook
textiel heeft zijn plaats: gordijnen, lakens, tafelkleden. Voorlopig zal
Antonie’s werkwijze misschien niet veranderen - ‘Mijn hoofd, mijn
werkpaleis’ heet een van haar projecten niet voor niets. Maar het ziet
er naar uit dat tenminste één droom uit het werkpaleis werkelijkheid kan
worden: A House of Her Own.
The wrong house
A fairly new housing estate in Boxtel, with
identical houses in an empty, quiet street. Motionless trees in the
autumn sunlight. First I called at the wrong address. A woman in a pink
housecoat opened the door and stared at me with a bewildered look in her
eyes. Behind her was an interior, not a single square centimetre of
which had escaped the duster. But when I told her whom I was looking
for, she pointed out the house opposite with a friendly smile. The tiny
pinscher behind the curtains kept barking furiously until I was out of
sight.
It’s obvious as soon as I enter Antonie
Eikemans’ house. This is not just a common family home in Boxtel, but
also a battlefield, a studio, a ship, a project. Between the furniture,
toys and household goods Eikemans’ works stand in various stages of
completion. Ceramics lie between vacuum-cleaner and the kitchen sink,
sketches on top of the television – but you hardly feel they’re out of
place. Antonie starts to talk at once, as if she resumes a dialogue that
has just been interrupted.
At her kitchen table she talks without stopping
about loves lost and loves won, about porcelain and her grandmother’s
dress. About her childrens’ difficult age and about the storm which
destroyed her installation in a garden house. Again and again the lack
of working space comes up. Actually, she never had her own studio – A
Room of One’s Own. And even in the new house which she will very
soon move into, it will probably never happen.
‘I think I bought the wrong house’, she says. I
wonder if it matters. Art and children, working and living, Antonie
Eikemans is unlikely to keep them apart. The struggle between expression
and compromise is part of her life and her work. And the ideal studio
seems to retreat further and further into the imaginary world of art: it
will be a house too. This is a long-term project which Antonie Eikemans
has been working on for a long time. She wants to rent a large house of
which she can use every room for her installations. A house with
grandmother’s room, a smoking room, a baby room…
She doesn’t know its name yet. But she’s
working hard on the furnishings: for every installation, for every room
in the house crockery, vases and other objects are made. Textile has its
place as well: draperies, bed sheets, table cloths. Antonie’s way of
working may not change in the near future - it’s hardly accidental that
one of her projects is titled ‘My head, my working palace’. But it looks
like at least one of the dreams from the working palace may come true:
A House of Her Own.